دلالة المکان فی روایة موسم الهجرة إلی الشمال

نویسندگان

مریم اکبری موسی آبادی

محمد خاقانی اصفهانی

چکیده

یکتسب المکان فی الروایة أهمیة کبیرة، لا لأنه أحد عناصرها الفنیة، أو لأنه المکان الذی تجری فیه الحوادث، وتتحرک خلاله الشخصیات فحسب، بل لأنه یتحول فی بعض الأعمال المتمیزة إلی فضاء یحتوی کل العناصر الروائیة، بما فیها من حوادث وشخصیات، وما بینها من علاقات. ثمّة افتراق کبیر بین المکان فی الواقع والمکان فی الروایة؛ إن المکان فی الروایة لیس هو المکان فی الواقع الخارجی ولو سمّاه الروائی باسم له مسمّی فی الخارج،  إن المکان الروائی لفظی متخیل تصنعه اللغة حتی یقوم فی خیال المتلقی. المکان عندما یدخل فی عالم الروایة یصبح دالا یدلّ علی مدلول ایدئولوجی أو سایکولوجی نستطیع أن نستفید من دراسته فی تحلیل الروایة. ثم إن المکان یشمل ما فیه من الأشیاء والألوان والأصوات والروائح وهذه الأجزاء تدلّ علی أحاسیس الشخصیة وأفکارها.  أصبح المکان فی هذه الروایة ذات دلالة إیدئولوجیة فکریة، فالمکان امتداد لهویة الإنسان وانتمائه.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تقابل مکان و کارکردهای معنایی آن در رمان «موسم الهجرة إلی الشمال»

چکیده عنصر مکان به عنوان یکی از عناصر هنری داستان، نقشی بسیار تأثیرگذار در پیشبرد حوادث داستان و پرده­برداری از ویژگی­های شخصیت­ها و تفهیم آنها دارد. رمان نویسان توانمند هیچگاه نتوانسته­اند از کنار این عنصر به طور سطحی عبور کنند، بلکه با مهارت هنری خود آن را برای اهداف خاصی به خدمت گرفته­اند. الطیب صالح-رمان نویس نابغه جهان عرب- نیز در مشهورترین رمان خود «موسم الهجرة إلی الشمال»  توجه ویژه­ای ب...

متن کامل

تحلیل نشانه شناسی فرهنگی رمان«موسم الهجرة إلی الشمال» بر مبنای الگوی طبیعت و فرهنگ

الگوی طبیعت و فرهنگ یکی از الگوهای نشانه‌شناسی فرهنگی است که توسط لوتمان ارائه شد. منظور از طبیعت در این الگوی تحلیلی، همه عناصری است که از تغییرات انسان‌ساخت، به دور بوده و فرهنگ نیز، مجموعه پدیده‌هایی است که آثار دخل و تصرف انسان در آن هویداست. نشانه شناس فرهنگی با استخراج مؤلفه‌های این الگو و استفاده از فکت‌های موجود در متن، به تحلیل متن می‌پردازد. روش تحقیق در این پژوهش در حوزه نقد و بررسی،...

متن کامل

تحلیل نشانه شناسی فرهنگی رمان«موسم الهجرة إلی الشمال» بر مبنای الگوی طبیعت و فرهنگ

الگوی طبیعت و فرهنگ یکی از الگوهای نشانه‌شناسی فرهنگی است که توسط لوتمان ارائه شد. منظور از طبیعت در این الگوی تحلیلی، همه عناصری است که از تغییرات انسان‌ساخت، به دور بوده و فرهنگ نیز، مجموعه پدیده‌هایی است که آثار دخل و تصرف انسان در آن هویداست. نشانه شناس فرهنگی با استخراج مؤلفه‌های این الگو و استفاده از فکت‌های موجود در متن، به تحلیل متن می‌پردازد. روش تحقیق در این پژوهش در حوزه نقد و بررسی،...

متن کامل

دراسة وجوه فاعلیة اللغة والتعلیم المفروضین من قبل المستعمِر فی الخطاب مابعد الکولونیالیّ فی «موسم الهجرة إلی الشمال» بناءً علی المنظومة الثلاثیة لجاک لاکان

النقد النفسی بوصفه نتیجةَ إلتقاء السیکولوجیّة بالأعمال الأدبیة، یحاول قراءةً مختلفةً للأعمال الأدبیة. یُعتبر جاک لاکان (1901-1981م) من مُنظّری هذا الحقل، وهو  جاء بنظریة المنظومة الثلاثیة لتصویر التطوّرات العقلیة والنفسیة للإنسان من مرحلة الطفولة إلى البلوغ. یحاول هذا البحث معتمداً علی المنهج الوصفی- التحلیلی ووفقاً لنظریة لاکان أن یحلّل روایة موسم الهجرة إلی الشمال للطیب صالح (1929-2009م) وذلک تحلیلاً نفس...

متن کامل

تقابل مکان و کارکردهای معنایی آن در رمان «موسم الهجرة إلی الشمال»

چکیده عنصر مکان به عنوان یکی از عناصر هنری داستان، نقشی بسیار تأثیرگذار در پیشبرد حوادث داستان و پرده­برداری از ویژگی­های شخصیت­ها و تفهیم آنها دارد. رمان نویسان توانمند هیچگاه نتوانسته­اند از کنار این عنصر به طور سطحی عبور کنند، بلکه با مهارت هنری خود آن را برای اهداف خاصی به خدمت گرفته­اند. الطیب صالح-رمان نویس نابغه جهان عرب- نیز در مشهورترین رمان خود «موسم الهجرة إلی الشمال»  توجه ویژه­ای ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
إضاءات نقدیة فی الأدبین العربی والفارسی

ناشر: جامعة آزاد الإسلامیة فی کرج

ISSN 2251-6573

دوره 2

شماره 7 622

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023